ก่อนอื่นก็ขอกล่าวคำว่าสวัสดี ศิริสวัสพิพัฒธนมงคลกับทุกท่านที่เข้ามาอ่านบทความของผู้เขียน แม้จะห่างหายจากการเขียนไปนานระยะหนึ่งแต่ในที่สุดก็ได้กลับมา ซึ่งบทความตอนนี้เป็นสุดยอดวรรณกรรมฝีมือการประพันธ์ระดับบรมครูจากหนังสือผูกตัวอักษรไทยน้อย ที่มีความหนา ๔๖ ลานเท่ากับ ๙๒ หน้าใบลานขนาดยาวหน้าละ ๔ บรรทัด แต่ก็ไม่อาจหาที่มาได้ว่าใครเป็นผู้ประพันธ์ เพราะมีการคัดลอกต่อๆกันมาจากรุ่นสู่รุ่น โดยเนื้อหาจะเป็นคติธรรมที่ใช้สอนผู้คนได้เป็นอย่างดี ส่วนมากจะเน้นไปที่การสอนผู้หญิง ในเนื้อเรื่องได้ปรารภถึงตัวละครชื่อว่า "อินทิญาน" ทำหน้าที่เป็นพ่อ มีลูกสาวคนหนึ่งชื่อว่า "นันทา" ซึ่งอินทิญานผู้เป็นพ่อนั้นเป็นนักปราชญ์ที่มีความรอบรู้ในสรรพวิชา ที่ได้ชี้แจงผ่านบทประพันธ์อันไพเราะมีความลุ่มลึกสุขุมคัมภีรภาพด้านภาษา เพื่อให้ลูกสาวได้มีความเข้าใจในเรื่องบาปบุญคุณโทษ นรกสวรรค์ตลอกจนลัทธิความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามต่างๆ และในตอนท้ายได้มีบทพระเตเมย์ใบ้และปัสเสนที่มีการผูกคำถามและคำตอบเป็นเชิงพุทธพยากรณ์ ซึ่งดูเหมือนว่าเหตุการณ์หลายๆอย่างได้เกิดขึ้นมาแล้ว กำลังเป็นไปอยู่ และจะค่อยๆเป็นไปในวันข้างหน้า ยังไงก็ขอเชิญทุกท่านได้ทัศนาด้วยปัญญาอันยิ่งของแต่ละท่านดูเถิด
"เตือนสติ"
"บัดนี้ เฮียมจักปรารถนาตั้ง แปงสารให้เห็นห่าง กระบวนเนอ
พอแต่บักง่ามไว้ แปงท่างใส่ฮาง อุ่นเอ้ย
โอนอ สาวเอ้ยขนบ่ทันปกหน้า อย่าได้แหมหุนแล่น
ปีกบ่ทันหุ้มก้น อย่าท้าแต่สิขัน
เขาบ่โซงเพียงด้าม อย่าแสวหัวแกว่ง
หางไป่ลากกีบน้อย อย่าป้องแม่เซิง นั้นเนอ"
"ให้เคารพผู้มีพระคุณ"
"บัดนี้ พ่อจักสอนนางน้อย นันทาให้เจ้าจื่อ เอาเนอ
ให้เจ้าจำคำสอน จื่อไปเมือหน้า
พ่อหากจุตติแล้ว ตายไปลดซั่ว
ศรีแจ่มเจ้า เอาแข่วขอดแหวน พ่อเนอ
อันหนึ่ง คำปากพ่อแม่นี้ หนักเกิ่งธรณี
ไผผู้ยำแยงนพ หากสิเฮืองเมือหน้า
อันหนึ่ง เฮือไหลแล้ว ขอนยังดอมท่า
ไฟหากไหม้ป่าไม้ ดอนเนื้อหากสิยัง
อันหนึ่ง สัพพัญญูเจ้า นิรพานลดซั่ว ปางนั้น
ยังแต่ลูกศิษย์แก้ว อานนท์เจ้าสืบมา พ่อแหล้ว
อันหนึ่งคนยอย้อง ปราเกียรติ์ทั้งโลก
ยังเล่ามีพระบาทตั้ง คลองไว้สืบมา"
